Misschien zijn Vrijheid en Liefde elkaars geliefden?
Ja! Stel je dat eens voor: Vrijheid en Liefde als een gelukkig echtpaar -maar dat er na een tijd een sleur in hun relatie begon te raken. Misschien in eerste instantie door allebei onopgemerkt. En ook de familie van dit paar bleef hen zien als een gelukkig koppel.
Toch ging het wringen -en dat begon met kleine dingen. Liefde vond dat Vrijheid wel erg veel van huis was, maar zorgde dat wanneer ze weer samen waren, het weer was zoals het altijd was. Vrijheid wist hoe Liefde Vrijheid zag en liep mee in Liefde's pas. En zo sleet langzaamaan het pad dat zij bewandelden -uit...
Vrijheid dacht te weten wat Liefde wilde -en andersom. Misschien speelde in mindere of meerdere mate de blik van hun familie ook mee in hun besluiten. In ieder geval vroegen Vrijheid en Liefde het niet meer aan elkaar: Ze gaven zichzelf aan de ander, zoals zedachten dat de ander dat wilde.
Dit verhaal even loslatend, maar de thematiek niet: In de 13e eeuw van de westerse jaartelling leefde er een dichter met de naam Yunus Emre. Ik vond een engelse vertaling op het net van één van zijn gedichten, die ik je vanwege het onderwerp van deze blog graag wil laten lezen:
"Dogma's zijn een schip en de zee waar het op vaart is de Realiteit," als ik Emre zo mag vertalen. En hij vervolgt met te schrijven, dat hoe stevig het schip ook is, het op een dag zal vergaan -in zee...
Ook in deze blog bevaar ik niet één zee, blijf ik niet in één verhaal, want nu neem ik je graag mee naar Frénk van der Linden, een journalist waarvan aanstaande maandag de documentaire "Verloren band" (*2) uitgezonden gaat worden.
Hierin interviewt Van der Linden zijn eigen ouders, die 40 jaar geleden van elkaar scheidden, nadat zijn moeder zijn vader verliet voor een andere man. Het hele verdere gezin keerde zich tegen moeder. Moeder stuurde jarenlang brieven naar de gezinsleden, die de eerste jaren voor de ogen van vader verbrand werden. Dit om aan te geven, aldus Van der Linden, dat de kinderen achter hun vader stonden en niets meer met moeder (die hen verraden had) te maken wilden hebben.
In latere jaren, toen de hevigste emoties wat waren gaan bedaren (even terug naar Emre's zee...), werden de brieven ongeopend teruggestuurd.
Gedurende het maken van de documentaire, bleek de moeder van Van der Linden àl deze geretourneerde brieven bewaard te hebben. In die brieven bleek niets méér dan moeder-Liefde geschreven te staan, geen enkel woord van verwijt.
Het citaat dat Van der Linden zelf het meest raakte, zo vertelde hij in een interview, was het moment waarop zijn moeder aan hem vroeg: "Waarom mag je in Nederland wel van je tien kinderen, maar niet van twee mannen houden?"
Hopelijk raak je niet zeeziek van alle kanten waarop ik je meeneem in deze blog 
, kom dan nu eens mee naar de film "Goodbye Lenin!" (*3), want hierin wordt de periode van de éénwording van de twee Duitslanden verfilmd vanuit een gezin dat woonde in Oost Berlijn, dat natuurlijk onderdeel uitmaakte van de communistische D.D.R.
Vader was naar West Berlijn gevlucht. Moeder, zoon en dochter zouden later volgen. Moeder bleef echter in Oost Berlijn met haar kinderen. Ze vertelde hen dat hun vader naar West Berlijn was gegaan voor een andere vrouw. Het gezin gedroeg zich hierna als een voorbeeldig socialistisch / communistisch gezin.
Juist voor alle veranderingen die uiteindelijk de val van de muur mogelijk maakten (1989), raakte moeder in coma. Pas na de val van de muur raakte zij hier weer uit. Natuurlijk was ze nog erg zwak. Zo zwak, zei de dokter, dat de geringste mentale schok wel eens fataal zou kunnen zijn.
Zoon toonde de dokter de koppen uit de kranten van die dag, die enkel spraken over de eenheid van Duitsland, waar moeder helemaal niets van had meegekregen.
"En hoe wil je dit voor elkaar krijgen?" vroeg hij.
Uiteindelijk besloten de kinderen hun moeder mee naar huis te nemen, alle verwesterde veranderingen in moeder's slaapkamer te verwijderen en het weer de socialistische uitstraling te geven die het had vóór de Mauerfall.
In dit slaapkamertje bleef dus eigenlijk de D.D.R., om moeder's voortleven, voortbestaan.
De realiteit was natuurlijk met de dag moeilijker te verbergen voor moeder. Daar waar in Oost Berlijn eerst grote rode vlaggen met hamer en sikkel hingen, hingen nu even felrode vlaggen met een colamerk erop. Bijvoorbeeld.
Zoonlief liet fake D.D.R.-nieuwsprogramma's op videoband opnemen, die moeder heel langzaam aan meenamen naar de realiteit van die dag. Alleen dan met een eigen wending: In deze programma's vertelde het nieuws over vluchtelingen uit het kapitalistische Westen, die de waarden van het socialisme in waren gaan zien en massaal vluchtten naar de D.D.R. Het Journaal berichtte dat zij maar natúúrlijk toegelaten werden en vroeg de burgers van de D.D.R. de westerse vluchtelingen als gelijke kameraden op te vangen en onderdak te bieden.
Uiteindelijk besloot de socialistische staat, in deze journaal-uitzendingen, de muur te laten vallen. Dit, omdat zij tot inzicht waren gekomen dat een ware socialistische staat geen muren kende.
En zo kwam de schok van deze ware verandering voor moeder minder hard aan.
Moeder biechtte echter vlak voor haar sterven op dat vader hen niet verlaten had om een andere vrouw: Vader was naar West Berlijn gevlucht met de bedoeling dat de rest van het gezin zou volgen. Maar moeder kreeg angst; angst voor de gevolgen die de vluchtpoging zouden kunnen hebben voor haar en de nog jonge kinderen: Gevangenschap door het communistische regime -of misschien zelfs nóg erger... Daarom verzon ze het verhaal van de nieuwe vrouw van vader en bleef met haar kinderen in Oost Berlijn achter.
Misschien valt het toch best mee in hoeverre we allerlei kanten op klotsen in deze blog, nietwaar? Uiteindelijk is de titel "Het huwelijk van Liefde en Vrijheid" en dát is toch wel de rode draad door zowel het intro, het gedicht, de documentaire, alsook de film.
Tegenwoordig is er veel te doen om Vrijheid. Trots staat bijvoorbeeld Rita Verdonk aan het roer op haar pamfletten -en in politieke spotjes op TV roeit Geert Wilders zijn houten bootje voort over een riviertje. Het lijkt wel of ze hiermee een ode willen brengen aan de 13e eeuwse, Turkse Sufi-dichter Yunus Emre!
Een boot is een handig, soms levens reddend vaartuig. Koersen op de Vrijheid kan ook zeker vanuit een boot. Noem je boot "Trots op Nederland", of zelfs "Boot van de Vrijheid", noem je boot maar hoe je wil; nooit zal de boot zelf de Vrijheid zijn.
Geloof, denk ik, dan ook niet klakkeloos de kapitein die belooft jou hierheen te koersen.
"The man who doesn't see the nations of worlds as one / is a rebel even if the pious claim he's holy," citeerde ik Yunus Emre eerder al.
Dan heb ik eigenlijk Liefde nog niet eens volledig uitgelicht, maar ik durf wel te beloven dat ik dat aan een nog volgende blog toedicht
Want oh, Liefde en Dogma's...
Waarom mag je, bijvoorbeeld in Nederland, wel van je twee kinderen, maar niet van twee mannen houden? Frénk van der Linden's moeder...
Het scheepje voor de Liefde van twee kiest de ruime zee...
Ach, inderdaad, daar neem ik je, als jij dat lezen wil, een volgend keer vast uitgebreid naar mee.
Tot die tijd ben ik de laatste die je tegenhoudt zelf (nog) eens in die bron te duiken!
Misschien komen we elkaar
dan her of der op zee
weer tegen...
(c) 14nov09 pepé van megen.
(*1) Bron: website "Humanism in Yunus Emre": [link]
(*2) Frénk van der Linden's "Verloren band": NCRV Dokument, maandag 16 november 2009, 22:55 uur Nederland 2.
(*3) "Goodbye Lenin!" [(D)/2003], regie: Wolfgang Becker."
Ja! Stel je dat eens voor: Vrijheid en Liefde als een gelukkig echtpaar -maar dat er na een tijd een sleur in hun relatie begon te raken. Misschien in eerste instantie door allebei onopgemerkt. En ook de familie van dit paar bleef hen zien als een gelukkig koppel.
Toch ging het wringen -en dat begon met kleine dingen. Liefde vond dat Vrijheid wel erg veel van huis was, maar zorgde dat wanneer ze weer samen waren, het weer was zoals het altijd was. Vrijheid wist hoe Liefde Vrijheid zag en liep mee in Liefde's pas. En zo sleet langzaamaan het pad dat zij bewandelden -uit...
Vrijheid dacht te weten wat Liefde wilde -en andersom. Misschien speelde in mindere of meerdere mate de blik van hun familie ook mee in hun besluiten. In ieder geval vroegen Vrijheid en Liefde het niet meer aan elkaar: Ze gaven zichzelf aan de ander, zoals zedachten dat de ander dat wilde.
" 
"
"
****************************************
If you mean to wipe off al the rust that covers the hearts,
Be sure to utter this word which is life's true summary;
The man who doesn't see the nations of worlds as one
Is a rebel even if the pious claim he's holy.
Listen to my comment on the strictures of the canon:
Orthodox faith is a ship, its sea is Reality.
No matter how impregnable are the planks of the ship,
They are bound to crack and shatter when waves rage in that sea.
Listen, my loved one, let me give you a fact beyond this:
The rebel against Truth is the saint of orthodoxy.
(*1)
****************************************
"Dogma's zijn een schip en de zee waar het op vaart is de Realiteit," als ik Emre zo mag vertalen. En hij vervolgt met te schrijven, dat hoe stevig het schip ook is, het op een dag zal vergaan -in zee...
" 
"
" Hierin interviewt Van der Linden zijn eigen ouders, die 40 jaar geleden van elkaar scheidden, nadat zijn moeder zijn vader verliet voor een andere man. Het hele verdere gezin keerde zich tegen moeder. Moeder stuurde jarenlang brieven naar de gezinsleden, die de eerste jaren voor de ogen van vader verbrand werden. Dit om aan te geven, aldus Van der Linden, dat de kinderen achter hun vader stonden en niets meer met moeder (die hen verraden had) te maken wilden hebben.
In latere jaren, toen de hevigste emoties wat waren gaan bedaren (even terug naar Emre's zee...), werden de brieven ongeopend teruggestuurd.
Gedurende het maken van de documentaire, bleek de moeder van Van der Linden àl deze geretourneerde brieven bewaard te hebben. In die brieven bleek niets méér dan moeder-Liefde geschreven te staan, geen enkel woord van verwijt.
Het citaat dat Van der Linden zelf het meest raakte, zo vertelde hij in een interview, was het moment waarop zijn moeder aan hem vroeg: "Waarom mag je in Nederland wel van je tien kinderen, maar niet van twee mannen houden?"
, kom dan nu eens mee naar de film "Goodbye Lenin!" (*3), want hierin wordt de periode van de éénwording van de twee Duitslanden verfilmd vanuit een gezin dat woonde in Oost Berlijn, dat natuurlijk onderdeel uitmaakte van de communistische D.D.R. Vader was naar West Berlijn gevlucht. Moeder, zoon en dochter zouden later volgen. Moeder bleef echter in Oost Berlijn met haar kinderen. Ze vertelde hen dat hun vader naar West Berlijn was gegaan voor een andere vrouw. Het gezin gedroeg zich hierna als een voorbeeldig socialistisch / communistisch gezin.
Juist voor alle veranderingen die uiteindelijk de val van de muur mogelijk maakten (1989), raakte moeder in coma. Pas na de val van de muur raakte zij hier weer uit. Natuurlijk was ze nog erg zwak. Zo zwak, zei de dokter, dat de geringste mentale schok wel eens fataal zou kunnen zijn.
Zoon toonde de dokter de koppen uit de kranten van die dag, die enkel spraken over de eenheid van Duitsland, waar moeder helemaal niets van had meegekregen.
"En hoe wil je dit voor elkaar krijgen?" vroeg hij.
Uiteindelijk besloten de kinderen hun moeder mee naar huis te nemen, alle verwesterde veranderingen in moeder's slaapkamer te verwijderen en het weer de socialistische uitstraling te geven die het had vóór de Mauerfall.
In dit slaapkamertje bleef dus eigenlijk de D.D.R., om moeder's voortleven, voortbestaan.
De realiteit was natuurlijk met de dag moeilijker te verbergen voor moeder. Daar waar in Oost Berlijn eerst grote rode vlaggen met hamer en sikkel hingen, hingen nu even felrode vlaggen met een colamerk erop. Bijvoorbeeld.
Zoonlief liet fake D.D.R.-nieuwsprogramma's op videoband opnemen, die moeder heel langzaam aan meenamen naar de realiteit van die dag. Alleen dan met een eigen wending: In deze programma's vertelde het nieuws over vluchtelingen uit het kapitalistische Westen, die de waarden van het socialisme in waren gaan zien en massaal vluchtten naar de D.D.R. Het Journaal berichtte dat zij maar natúúrlijk toegelaten werden en vroeg de burgers van de D.D.R. de westerse vluchtelingen als gelijke kameraden op te vangen en onderdak te bieden.
Uiteindelijk besloot de socialistische staat, in deze journaal-uitzendingen, de muur te laten vallen. Dit, omdat zij tot inzicht waren gekomen dat een ware socialistische staat geen muren kende.
En zo kwam de schok van deze ware verandering voor moeder minder hard aan.
Moeder biechtte echter vlak voor haar sterven op dat vader hen niet verlaten had om een andere vrouw: Vader was naar West Berlijn gevlucht met de bedoeling dat de rest van het gezin zou volgen. Maar moeder kreeg angst; angst voor de gevolgen die de vluchtpoging zouden kunnen hebben voor haar en de nog jonge kinderen: Gevangenschap door het communistische regime -of misschien zelfs nóg erger... Daarom verzon ze het verhaal van de nieuwe vrouw van vader en bleef met haar kinderen in Oost Berlijn achter.
" 
"
" Tegenwoordig is er veel te doen om Vrijheid. Trots staat bijvoorbeeld Rita Verdonk aan het roer op haar pamfletten -en in politieke spotjes op TV roeit Geert Wilders zijn houten bootje voort over een riviertje. Het lijkt wel of ze hiermee een ode willen brengen aan de 13e eeuwse, Turkse Sufi-dichter Yunus Emre!
Een boot is een handig, soms levens reddend vaartuig. Koersen op de Vrijheid kan ook zeker vanuit een boot. Noem je boot "Trots op Nederland", of zelfs "Boot van de Vrijheid", noem je boot maar hoe je wil; nooit zal de boot zelf de Vrijheid zijn.
Geloof, denk ik, dan ook niet klakkeloos de kapitein die belooft jou hierheen te koersen.
"The man who doesn't see the nations of worlds as one / is a rebel even if the pious claim he's holy," citeerde ik Yunus Emre eerder al.
" 
"
" Dan heb ik eigenlijk Liefde nog niet eens volledig uitgelicht, maar ik durf wel te beloven dat ik dat aan een nog volgende blog toedicht
Want oh, Liefde en Dogma's...
Waarom mag je, bijvoorbeeld in Nederland, wel van je twee kinderen, maar niet van twee mannen houden? Frénk van der Linden's moeder...
Het scheepje voor de Liefde van twee kiest de ruime zee...
Ach, inderdaad, daar neem ik je, als jij dat lezen wil, een volgend keer vast uitgebreid naar mee.
Tot die tijd ben ik de laatste die je tegenhoudt zelf (nog) eens in die bron te duiken!
Misschien komen we elkaar
dan her of der op zee
weer tegen...
(c) 14nov09 pepé van megen.
****************************************
Voetnoten:
(*1) Bron: website "Humanism in Yunus Emre": [link]
(*2) Frénk van der Linden's "Verloren band": NCRV Dokument, maandag 16 november 2009, 22:55 uur Nederland 2.
(*3) "Goodbye Lenin!" [(D)/2003], regie: Wolfgang Becker."
Geen opmerkingen:
Een reactie posten